تعیین ارتباط بین سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورد

مقاله تعیین ارتباط بین سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورد در 18 صفحه ورد قابل ویرایش

تعیین ارتباط بین سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورد

«چكیده»

سابقه و هدف:

سلامت روان از موضوعات بحث‌انگیز در روانپزشكی است. از جمله عوامل مرتبط با آن توانایی مدارای افراد با تغییرات و استرس‌ها می‌باشد. این پژوهش با هدف بررسی سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورود (مهرماه 83) دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی انجام پذیرفت.

مواد و روشها:

این پژوهش بر روی 249 نفر از دانشجویان پنج دانشكدة دندانپزشكی، پزشكی، پرستاری و مامایی، تغذیه و توانبخشی به شیوة مقطعی و با استفاده از پرسشنامه‌های سلامت عمومی 28 سؤالی (GHQ-2-8)، پرسشنامه مدارای بلینگز و موس و یك پرسشنامه اطلاعات دموگرافیك انجام و با شیوه‌های آماری كای‌دو و T-Student Test تجزیه و تحلیل گردید.

یافته‌ها:

در كل 1/36%‌ از دانشجویان مورد مطالعه امتیاز بزرگتر یا مساوی نمرة برش در   GHQ (نمره 23) را بدست آوردند كه بین دو جنس تفاوت معناداری مشاهده نشد (05/0P>).

افرادی كه با استفاده از GHQ به عنوان مشكوك به اختلالات روان‌پزشكی تلقی می‌شوند (نمره بالاتر یا مساوی با نمرة برش)، بیش از بقیه از راهبرد مدارای جسمانی كردن و مهار هیجانی استفاده می‌نمودند (05/0P<) و افراد با امتیاز كمتر از نمرة برش در GHQ (افراد با سلامت روان بیشتر) از توانایی حل مسأله و ارزیابی شناختی بیشتری برخوردار بودند (05/0P<).

از نظر جلب حمایت اجتماعی بین دو گروه با امتیاز GHQ كمتر از نمرة برش (نمره 23) و امتیاز بالاتر یا مساوی نمره برش تفاوت معناداری بدست نیامد.

وضعیت سلامت روان افراد با متغیرهای جنس، تأهل، رشته تحصیلی، تعداد دفعات شركت در كنكور، وضعیت رضایتمندی از رشته تحصیلی و عوامل مؤثر در انتخاب رشته تحصیلی ارتباط معنادار آماری نداشت.

نتیجه‌گیری:

افراد با سلامت روانی بیشتر از شیوه‌های مدارای فعال و مؤثرتری استفاده كرده، بیشتر اقدام به ارزیابی شناختی مشكلات و یافتن راه‌حل می‌نمایند. باتوجه به جدایی ناپذیری استرس‌ها از روند زندگی و تحصیل، آموزش شیوه‌های مؤثر مدارا به دانشجویان خصوصاً در ابتدای دوران تحصیل می‌تواند مصونیت آنها را در برابر پریشانی روانی افزایش دهد.

واژگان كلیدی: سلامت روان، مدارا[1]، GHQ[2]

«مقدمه»

موضوع سلامت روان از موضوعات بحث‌برانگیز در روان‌پزشكی است. از جمله عوامل مرتبط با سلامت روان، توانایی مدارای افراد با تغییرات و استرس‌ها می‌باشد كه به نظر می‌رسد این دو رابطه‌ای دوجانبه با یكدیگر داشته باشند. یعنی برخورداری از توانایی انطباق و مدارای بهتر، در حفظ سلامت روان افراد دخیل است و از طرفی برخورداری از سلامت روان، اتخاذ شیوه‌های انطباقی را در پی خواهد داشت.(1)

از جمله مهارتهای مدارا (Coping) می‌توان به شیوه‌های مدارای مشكل‌مدار (Problem-focused) و مدارای هیجان‌مدار (Emotion-focused) اشاره كرد كه در شیوه‌های مشكل‌مدار شخص می‌تواند به مسأله یا وضعیت خاصی كه پیش آمده بپردازد و به دنبال راهی باشد برای تغییر دادن وضعیت و اجتناب از آن در آینده. در شیوة هیجان‌مدار، شخص می‌تواند حواس خود را بر تسكین و تخفیف هیجانات همراه با موقعیت پرفشار متمركز می‌كند، حتی اگر نتواند آن موقعیت پرفشار را تغییر دهد. اكثر مردم در مواجهه با استرس از هر دو نوع مدارا استفاده می‌كنند.(1)

چهار نوع اساسی فرایند مدارا وجود دارد كه عبارتند از (2):

الف) مدارای روی‌آوری- شناختی (Cognitive-approach coping): تجزیه و تحلیل شناختی و ارزیابی مجدد مثبت، پذیرش مسئولیت و خویشتنداری.

ب) مدارای روی‌آوری- رفتاری (Behavioral-approach coping): شامل جستجوی راهنمایی و حمایت و به كارگیری عمل معینی متناسب از قبیل مدارای مبتنی بر حل مسأله در رویارویی مستقیم با یك رویداد و پیامد آن است.

ج) مدارای اجتنابی- شناختی (Cognitive-avoidance coping): شامل پاسخهایی كه هدف آن انكار یا به حداقل رساندن جدیت یك بحران یا پیامدهای آنست.

د) مدارای اجتنابی- رفتاری (Behavioral-avoidance coping): شامل مشوقهای جایگزین است كه در آن شخص سعی می‌كند درگیر فعالیتهای جدید شود و آنها را به عنوان جایگزین فقدان‌های ناشی از بحران‌ها تعیین كند. افرادی كه در موقعیتهای پرفشار از مدارای مشكل‌مدار استفاده می‌كنند كمتر دچار افسردگی می‌شوند.(1)

در پژوهشی در سال (3 و1992) مشخص شد كه دانشجویانی كه از مكانیسمهای مدارای درگیر شدن یا روی آوردن (Engagement) استفاده می‌كنند از میزان افسردگی كمتری نسبت به گروهی كه از مكانیسمهای اجتنابی استفاده می‌كنند برخوردارند(3) در مطالعه‌ای دیده شد كه شیوه‌های فعال‌مدارا (Active coping styles) دارای ارتباط منفی با پریشانی روانی بود.(4) در بررسی دیگری مشخص شد كه نمرات كسب شده در آزمونهای مشكل‌مدار تحت تأثیر افسردگی و مدارای هیجان‌مدار تحت تأثیر میزان اضطراب واقع می‌شوند ولی شیوه‌های مدارای اجتنابی بطور قابل توجهی از میزان اضطراب و افسردگی افراد متأثر نمی‌شوند.(5)

در بررسی دیگری در انگلستان دیده شد، افراد مشكوك به ابتلا به اختلالات روانپزشكی (براساس آزمون GHQ) از مكانیسمهای مدارای رفتاری- اجتنابی و انكار بیش از سایر افراد استفاده می‌كنند.(6)

نتایج تحقیقات موس و شافر (1993) بیانگر آن است كه اكثر افرادی كه بیشتر بر مدارای روی‌آوری متكی‌اند، در زندگی بهتر با عوامل استرس‌زا سازگار می‌شوند و نشانگان روان‌شناختی كمتری را تجربه می‌كنند.(2)

این مطالعه با هدف بررسی سلامت روان و شیوه‌های مدارا و بررسی ارتباط بین این دو در دانشجویان جدیدالورود (مهرماه 83) دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی انجام پذیرفت.

«مواد و روشها»

این مطالعه یك مطالعه مقطعی (Cross-Sectional) از نوع توصیفی تحلیلی با حجم نمونه 249 نفر می‌باشد.

نمونه مورد مطالعه از میان دانشجویان جدیدالورود (مهرماه 1383) 5 دانشكدة دندانپزشكی، پزشكی، پرستاری و مامایی، تغذیه و توانبخشی دانشگاه علوم پزشكی شهیدبهشتی شركت‌كننده در كارگاههای آموزش ارتباط مؤثر به شیوة غیرتصادفی ساده انتخاب شدند.

محدودة سنی شركت‌‌كنندگان 34-18 سال با متوسط سنی 97/18 سال بود. از مجموع 249 شركت‌كننده، 162 نفر (1/65%) در مقطع كارشناسی، 85 نفر (1/34%) در مقطع دكترای عمومی و 2 نفر (8/0%) در مقطع كارشناسی ارشد مشغول به تحصیل بودند. در مجموع 198 نفر (5/79%) شركت‌كنندگان مؤنث و 51 نفر (5/20%) مذكر، 246 نفر (8/98%) مجرد و 3 نفر (2/1%) متأهل بودند.

شیوة جمع‌آوری اطلاعات به صورت پرسشنامه‌ای بود. پرسشنامه‌ها بدون ذكر نام و شامل یك پرسشنامه اطلاعات دموگرافیك، یك پرسشنامه سلامت عمومی 28 سؤالی (GHQ-28) و پرسشنامه مدارای بلینگز و موس (Billings , moos) بود. در پرسشنامه اطلاعات دموگرافیك راجع به سن، جنس، تأهل، مقطع تحصیلی، رشته تحصیلی، انگیزه اصلی انتخاب رشته، تعداد دفعات شركت در كنكور، وضعیت رضایتمندی از رشته تحصیلی و سابقه مصرف مواد شامل: سیگار، الكل، حشیش و تریاك سؤال گردید.

علاوه بر توضیحات كتبی، به صورت شفاهی در مورد نحوة پر كردن پرسشنامه‌ها توضیح داده شد و باتوجه به بی‌نام بودن پرسشنامه‌ها در مورد مخفی ماندن و عدم پی‌گیری اطلاعات به شركت‌كنندگان اطمینان داده شد.

پرسشنامه سلامت عمومی GHQ به بررسی وضعیت روانی فرد دریك ماهه اخیر می پردازد و شامل نشانه هایی مانند افكار و احساسات نابهنجار  و جنبه هایی از رفتار قابل مشاهده می باشد. سوالها در چهارحوزه طرح شده است. الف) افسردگی ب) اضطراب و احساس آشفتگی رواشناختی ج) رفتار قابل مشاهده عینی و اختلاف عملكرد اجتماعی د) هیپوكندریازیس (7)

در این مطالعه از پرسشنامه‌ 28 سؤالی سلامت عمومی (GHQ-28) هنجاریابی شده توسط آقایان حسن پالاهنگ و نورا… یعقوبی در سال 1374 در انستیتو روان‌پزشكی تهران استفاده شد همچنین از روش نمره‌گذاری لیكرت ساده (Simple Likert) كه بصورت (3-2-1-0) می‌باشد (الف0 ، ب1، ج2، د3 امتیاز)‌متوسط حساسیت پرسشنامه‌ GHQ-28 برابر 84% و متوسط ویژگی آن برابر با 82% می‌باشد.(7)

مطالعات مختلف حاكی از پایایی بالای پرسشنامه‌ (GHQ-28) است. ضریب پایایی بازآزمایی این پرسشنامه‌ برابر با 55/0 ، ضریب پایایی بازآزمایی با خرده مقیاسهای آن بین 42/0 تا 47/0 ، ضریب آلفا برای كل مقیاس برابر 88/0 و برای خرده مقایسها بین 66/0 تا 85/0 می‌باشد.(7) در این پژوهش افراد با نمرة برابر یا بیشتر از نمرة برش به عنوان موارد مشكوك به بیماری تلقی شده، توصیه به مصاحبه تشخیصی روان‌پزشكی در آنها می‌گردد.

نمره برش پرسشنامه‌ GHQ-28 در پژوهش حاضر برای هر دو جنس 23 می‌باشد.

7ـ عدم ارتباط معنادار بین مؤلفه‌های رضایت از رشته تحصیلی، تعداد دفعات شركت در كنكور و وضعیت تأهل از دیگر یافته‌های این پژوهش است. در مورد رضایت از رشته تحصیلی شاید جدیدالورود بودن افراد و عدم درگیری كامل با مشكلات رشته‌های مزبور در این نتیجه مؤثر بوده است. در مورد وضعیت تأهل نیز كم بودن تعداد افراد متأهل، 3 نفر (2/1%) از اعتبار این یافته می‌كاهد.

8 ـ نتایج این مطالعه نشان می‌دهد كه سلامت روانی كمی بیش از  دانشجویان مورد مطالعه در معرض خطر است، آن هم در حالیكه آنها تازه در ابتدای دوران تحصیل خود در دانشگاه قرار دارند و طبق بعضی از مطالعات قبلی (4و6و13) انتظار می‌رود این آمار در طی دوران تحصیل روند رو به رشدی داشته باشد (بخصوص در رشته‌های پراسترس مثل پزشكی) و این یافته بیانگر اهمیت انجام مطالعات عمیق و ریشه‌ای در مورد وضعیت سلامت روان این دانشجویان می‌باشد. باتوجه به ارتباط سلامت روان دانشجویان با مكانیسم مدارای آنها، اهمیت آموزش مهارتهای مؤثر مدارا با استرسها كه از امور آموختنی است آشكار می‌گردد.

محدودیتهای این پژوهش عبارتند از: الف) محدودیتهای خاص مطالعه پرسشنامه‌ای ب) عدم انتخاب نمونه‌ها به شیوه تصادفی و در نتیجه احتمال سوگیری ج) عدم تأیید تشخیص افراد مشكوك با استفاده از پرسشنامه GHQ توسط یك مطالعه تكمیلی روان‌پزشكی.

پیشنهاد می‌شود الف) طی مطالعه دیگری با استفاده از مصاحبه تكمیلی روان‌پزشكی، افراد مشكوك غربال شده،‌ بررسی شوند.

ب) كلیه دانشجویان در ابتدای دوران تحصیل از نظر سلامت روان غربالگری شده، خدمات مشاوره‌ای و درمانی در اختیار موارد علامتدار قرار بگیرد.

ج) مطالعات پی‌گیری در ابتدای هر سال تحصیلی، در تمام طول دوران تحصیل انجام شود.

د) برنامه‌های آموزشی برخورد با استرس‌ها و كسب مهارتهای مؤثر مدارا به صورت جدی در برنامه‌های آموزشی دانشجویان خصوصاً در ابتدای دوران تحصیل گنجانده شود.

برچسب ها : تعیین ارتباط بین سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورد , تحقیق تعیین ارتباط بین سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورد , پروژه تعیین ارتباط بین سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورد , مقاله تعیین ارتباط بین سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورد , دانلود تحقیق تعیین ارتباط بین سلامت روان و شیوه‌های مدارا در دانشجویان جدید الورد , پروژه , پژوهش , مقاله , جزوه , تحقیق , دانل